Do pobrania za darmo wzór: Pozew o ustalenie, że zdarzenie jest wypadkiem przy pracy. Pozew ten składa pracownik do sądu pracy w sytuacji, gdy pracodawca nie uznał wypadku za wypadek przy pracy. w artykułach eGospodarka.pl w poradach we wzorach dokumentów w ofertach pracy w przetargach w ofertach nieruchomości w bazie adresowej firm w
Pracowałem w zakładzie jako elektromonter instalacji urządzeń silnoprądowych zatrudniony przy remoncie i eksploatacji urządzeń i maszyn elektrycznych. Zakład został zlikwidowany. Obecnie potrzebne mi jest zaświadczenie do ZUS o pracy w szczególnych warunkach. Co mam zrobić? Świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach Odpowiadając na Pana pytanie uprzejmie informuję, że prace, które są uznane za prace w warunkach szczególnych, zostały określone w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Proszę pamiętać, że aby praca została zakwalifikowana do pracy w szczególnych warunkach, musi być świadczona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa powyżej, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Innymi słowy, świadectwo pracy w szczególnych warunkach powinno odnosić się w swej istocie do zakwalifikowania wykonywanej przez pracownika pracy stosownie do wykazu A lub B Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Jak udowodnić pracę w szczególnych warunkach? Pracownik, któremu nie udało się udokumentować przed ZUS pracy w szczególnych warunkach odpowiednim dokumentem, może ubiegać się o uznanie okresu tej pracy w drodze postępowania sądowego. Sąd może w tym celu dopuścić również inne środki dowodowe, w tym np. zeznania świadków. Zasadą jest, że okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach przy pracach wymienionych w wykazie A lub B powinny zostać udowodnione świadectwem pracy wystawionym pracownikowi przez pracodawcę po ustaniu zatrudnienia na podstawie posiadanej dokumentacji osobowej. Zgodnie z przepisami prawa pracy pracodawca ma obowiązek wykazania w tym dokumencie okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach. Potwierdzając w świadectwie pracy okresy pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej na danym stanowisku pracy, pracodawca powinien powołać się na rodzaj pracy wymieniony w odpowiednim wykazie, dziale i pozycji wspomnianego rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. Dodatkowe obowiązki ma jednak, gdy stosował tzw. resortowe wykazy prac w szczególnych warunkach zamieszczone w odpowiednich zarządzeniach i uchwałach właściwych ministrów, kierowników urzędów centralnych lub związków spółdzielczych. Wystawiając świadectwo pracy, musi wówczas, oprócz wskazania rodzaju pracy z rozporządzenia, powołać stanowisko pracy wymienione w wykazie, dziale, pozycji i punkcie odpowiedniego zarządzenia resortowego lub uchwały. Okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach może potwierdzić również w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do wspomnianych przepisów resortowych. Likwidacja zakładu pracy i brak świadectwa pracy potwierdzającego pracę w szczególnych warunkach W przypadku gdy pracownik nie posiada świadectwa pracy potwierdzającego okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach, a obecnie nie może ponownie uzyskać tego dokumentu, gdyż pracodawca został np. zlikwidowany, przekształcony lub zrestrukturyzowany, ZUS może uznać zaświadczenie wystawione przez jeden z następujących podmiotów: – organ założycielski zlikwidowanego zakładu pracy, b. Ministerstwo Gospodarki (z wyłączeniem wojewody), – Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa lub Agencję Nieruchomości Rolnych, – zakład pracy posiadający w swoim archiwum akta osobowe byłych pracowników, którzy odeszli z pracy w okresie przed rozpoczęciem procesu przekształceń własnościowych i restrukturyzacji, jeżeli z akt tych bezspornie wynika fakt wykonywania przez daną osobę pracy w szczególnych warunkach. W przypadku gdy nie jest możliwe udowodnienie okresów pracy w szczególnych warunkach w drodze świadectwa pracy lub zaświadczenia, a dokumentacja osobowa potwierdzająca te okoliczności znajduje się w archiwum lub u prywatnego przechowawcy, osoba ubiegająca się o wcześniejszą emeryturę może przedstawić kserokopie tych dokumentów sporządzone i uwierzytelnione przez ten podmiot (tzw. dokumentację zastępczą). Nie zawsze jednak te dokumenty zostaną uznane przez ZUS. Organ ten dokonuje bowiem oceny merytorycznej tego rodzaju środków dowodowych. ZUS zaliczy na tej podstawie okresy pracy w szczególnych warunkach tylko wtedy, gdy z poświadczonej przez przechowawcę dokumentacji wyraźnie wynika rodzaj, stanowisko, okres i wymiar wykonywanej pracy w szczególnych warunkach. W przeciwnym razie ZUS odmawia uznania okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Odmowa przyznania świadczenia z ZUS ze względu na nieudokumentowanie okresu pracy w szczególnych warunkach W razie wydania decyzji odmawiającej przyznania świadczenia ze względu na nieudokumentowanie okresu pracy w szczególnych warunkach wnioskodawca może udowodnić ten okres w postępowaniu odwoławczym od decyzji ZUS. W postępowaniu tym sąd może przyjąć wszystkie dowody, które posłużą wyjaśnieniu, czy pracownik faktycznie wykonywał pracę w szczególnych warunkach na określonym stanowisku. Mogą to być zeznania świadków, różnego rodzaju umowy (np. umowy o pracę) lub inne dokumenty potwierdzające wykonywanie pracy w szczególnych warunkach. Jeśli sąd uzna, że pracownik wykonywał pracę w szczególnych warunkach, ZUS będzie zobowiązany do zmiany wydanej w sprawie decyzji odmownej. Jeśli więc Pana pracodawca został zlikwidowany, a Pan nie posiada stosownego świadectwa pracy, może Pan przed sądem powołać świadków albo spróbować zdobyć zaświadczenie od podmiotu wymienionego powyżej (o ile jest to możliwe). Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. § 11. Zatrudnienie w warunkach określonych w § 1 jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. § 12. Nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy
Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję, którą odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury. W ocenie ZUS, nie został udowodniony okres 15 lat świadczenia przez wnioskodawcę pracy w szczególnych warunkach. To zaś skutkowało brakiem prawa do emerytury po stronie wnioskodawcy. ZUS zwrócił uwagę, że ubezpieczonemu wystawiono świadectwo pracy w szczególnych warunkach. Dokument ten pochodził jednak od podmiotu niebędącego następcą prawnym pracodawcy ubezpieczonego. Oznaczało to, że staż pracy ubezpieczonego w szczególnych warunkach wyniósł "jedynie" 10 lat, 6 miesięcy i 22 dni. Wygrana w sądzie okręgowym Ubezpieczony złożył odwołanie, w którym uznał decyzję ZUS za krzywdzącą. Wyjaśnił, iż faktycznie pracował on w szczególnych warunkach. Zaznaczył, że zakład pracy już nie istnieje i nie ma on możliwości uzyskania stosownych dokumentów. Sąd okręgowy zmienił decyzję ZUS i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury. Sąd pierwszej instancji ustalił, że w latach 1992 - 1996 r. ubezpieczony pracował na stanowisku palacza W powyższym okresie ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace niezautomatyzowane palaczy i rusztowych kotłów parowych lub wodnych typu przemysłowego. Prace te były związane z wytwarzaniem i przesyłaniem energii cieplnej. Sąd okręgowy wskazał, że okres tej pracy należało uwzględnić przy wyliczaniu stażu pracy wnioskodawcy. ZUS kwestionował tę okoliczność i wskazywał, że świadectwo pracy ubezpieczonego wystawił niewłaściwy podmiot. Sąd zwrócił jednak uwagę, że brak świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach lub jego zakwestionowanie przez organ rentowy nie wyklucza dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego. Zdaniem sądu okręgowego, charakter i rodzaj prac wykonywanych przez ubezpieczonego w spornym okresie odpowiada pracom, o jakich mowa w wykazie A załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach i szczególnym charakterze, w dziale XIV, poz. 1 - prace niezautomatyzowane palaczy i rusztowych kotłów parowych lub wodnych typu przemysłowego. Co znamienne, w aktach znajduje się dowód, z którego wynika, że wnioskodawca obsługiwał kocioł grzewczy typu przemysłowego. Dowód ten nie został zakwestionowany przez organ rentowy. Należało więc doliczyć ubezpieczonemu przepracowanie w szczególnych warunkach okresu 4 lat, 9 miesięcy i 11 dni. To zaś oznaczało, że przysługuje mu prawo do emerytury. Ubezpieczony wykazał bowiem ponad 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Opinia biegłego spowodowała zmianę wyroku Apelację od wyroku wniósł ZUS, który zarzucił sądowi okręgowego czynienie błędnych ustaleń. W ocenie organu rentowego, typ pieców, przy których pracował ubezpieczony nie uprawniał do oceny, że świadczył on pracę w szczególnych warunkach. Sąd apelacyjny uznał apelację za trafną. Zmienił on zaskarżony wyrok i oddalił odwołanie wnioskodawcy. Sąd odwoławczy przyjął, że na podstawie akt sprawy nie można było jednoznacznie ocenić, czy kotły, które obsługiwał wnioskodawca, były niezautomatyzowanymi kotłami parowymi lub wodnymi typu przemysłowego. Okoliczność ta była kluczowa do ustalenia, czy świadczona przy ich obsłudze praca, była pracą w szczególnych warunkach. Sąd odwoławczy dopuścił więc dowód z opinii sądowego. Sąd zwrócił się do biegłego o wyjaśnienie, czy kotły obsługiwane przez wnioskodawcę w spornym okresie były kotłami parowymi lub wodnymi typu przemysłowego, a praca palacza była niezautomatyzowana. Biegły wydał opinię, zgodnie z którą kotły obsługiwane przez wnioskodawcę w spornym okresie nie były kotłami parowymi lub wodnymi typu przemysłowego. W tym zakresie opinia została uznana za miarodajną. Osoba wykonująca pracę w szczególnych warunkach ma prawo do emerytury wcześniej Sąd apelacyjny przypomniał, że praca wykonywana w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku przyczynia się do szybszego obniżenia wydolności organizmu. Z tego względu, osoba wykonująca taką pracę ma prawo do emerytury wcześniej niż inni ubezpieczeni. Za osoby zatrudnione w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej. W tego rodzaju pracy, pracownik w znaczny sposób jest narażony na niekorzystne dla zdrowia czynniki. Jednocześnie dla uznania danej pracy jako wykonywanej w warunkach szczególnych konieczne jest wykonywanie takiej pracy na konkretnie tak zakwalifikowanym stanowisku pracy. Rodzaje prac w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze wymienione są w wykazie "A" stanowiącym załącznik do cytowanego wyżej rozporządzenia. Natomiast poszczególne stanowiska pracy w warunkach szczególnych zostały wymienione w zarządzeniach "resortowych" poszczególnych ministrów. Jednocześnie subiektywne przeświadczenie pracownika, że świadczy on pracę w szczególnych warunkach nie uprawnia do oceny, że faktycznie jego praca ma taki charakter. Trzeba wykazać 15 lat pracy w szczególnych warunkach Skoro kotły obsługiwane przez ubezpieczonego w spornym okresie nie były kotłami parowymi lub wodnymi typu przemysłowego, to brak było podstaw do zaliczenia tej pracy jako zatrudnienia w szczególnych warunkach. Biorąc pod uwagę wyniki opinii biegłego, należało zgodzić się z ZUS, że ubezpieczonemu nie przysługuje prawo do emerytury. Nie wykazał on 15 lat pracy w szczególnych warunkach, a ta okoliczność wykluczała uwzględnienie żądania ubezpieczonego. Sąd apelacyjny zmienił więc wadliwy wyrok sądu okręgowego i oddalił odwołanie wnioskodawcy. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 11 kwietnia 2018 r., III AUa 930/17, LEX nr 2490274.